Indywidualne przygotowanie mentalne
Damian grał w zespole koszykarskim na pozycji rozgrywającego. Od początku sezonu był podstawowym graczem i wychodził w meczach w pierwszej piątce. Mniej więcej w połowie sezonu, przydarzył mu się słabszy dzień. Zaliczył najwięcej strat ze wszystkich swoich występów i bardzo niską skuteczność zarówno rzutów z gry, jak i osobistych. Zdenerwowany trener posadził go na ławce i nie wystawił w kolejnym meczu. Chłopak nie mógł pogodzić się z tą sytuacją dlatego za radą drugiego trenera, postanowił skontaktować się z kimś zajmującym się wsparciem mentalnym.
Narzędziem, które rewelacyjnie sprawdza się w treningu mentalnym jest coaching. Coaching w sporcie to spotkanie pomiędzy coachem a zawodnikiem lub zawodniczką podczas którego analizowane są doświadczenia, osiągnięcia, wyzwania oraz porażki po to, aby uświadomić sobie swoje myśli, emocje i reakcje na nie, zrozumieć zależności i na ich podstawie wyciągnąć wnioski, wypracować rozwiązania i zaplanować ich wdrożenie. W coachingu ważną rolę odgrywa autorefleksja, do której pobudza coach poprzez odpowiednie pytania.
Nadrzędnym celem coachingu sportowego jest zarządzenie emocjami w taki sposób, aby pomagały one zwiększać efektywność treningów fizycznych, co w konsekwencji przełoży się na jakość ich wykonania i docelowo na wynik. Odpowiednie zarządzenie komunikacją na linii ciało – serce – rozum pomaga w utrzymaniu równowagi emocjonalnej, budowaniu pozytywnego nastawienia oraz we wzmacnianiu niezłomności. W coachingu przyjmowane są założenia, że decyzję o tym, czym się zająć i jaki aspekt sportowego życia poruszyć – aby w największym stopniu przełożył się na osiągany wynik – podejmuje zawodnik lub zawodniczka.
Przykładowe tematy sesji coachingowych:
- Planowanie rozwoju z uwzględnieniem pracy nad słabymi i mocnymi stronami.
- Rozwiązywanie konkretnych sytuacji sportowych takich jak np. poprawa techniki, przełożenie efektów treningu na występ.
- Świadome budowanie własnej kariery sportowej, w tym decyzje dotyczące zmiany klubu, trenera, wyjazdu zagranicę, występu w kadrze.
- Zarządzanie presją wynikającą ze startów i oczekiwań klubu, trenera, sztabu bądź kibiców.
- Nauka reagowania na swoje błędy. • Radzenie sobie z porażkami, niespełnieniem oczekiwań oraz wahaniami formy.
- Budowanie zdrowych nawyków i równowagi (odpoczynek, dieta, sen itd.). • Radzenie sobie kontuzją i z jak najlepszym wykorzystaniem wynikającej z niej przerwy w treningu.
- Funkcjonowanie w grupie, w szczególności radzenie sobie z krytyką, konfliktami i ze złą atmosferą w zespole.
- Brak motywacji.
- Kształtowanie zdolności przywódczych i liderskich (kapitan zespołu, zawodnik odpowiedzialny za wynik).
- Wywiązywanie się z obowiązków wobec mediów, sponsorów i kibiców.
- Sytuacje osobiste dotyczące np. relacji, nauki, ważnych decyzji i ich wpływu na formę.
- Zagospodarowanie czasu między sezonami.
Sesje coachingowe odbywają się najczęściej raz na 1-2 tygodnie. Mogą mieć miejsce niezależnie od treningów lub być łączone z treningiem. Przebieg sesji coachingowej uzależniony jest od tematu i dostosowywany do sytuacji. Wsparcie coachingowe zawodników i zawodniczek może dotyczyć trzech różnych sfer – rozwoju kariery, życia prywatnego oraz rozwoju swojej marki lub biznesu.